Zioła na wątrobę

Ostropest plamisty 

Ostropest plamisty (Sylibum marianum L.) jest rośliną występującą w Europie Śródziemnomorskiej i Azji Zachodniej. Jest powszechnie znana i stosowana od pokoleń. Surowcem leczniczym jest owoc ostropestu. Do związków czynnych należą: 

• zespół flawonolignanów zwanych sylimaryną,  
• flawonoidy (jak na przykład kwercetyna),  
• olejek eteryczny,  
• gorycze,  
• aminy biogenne,  
• olej tłusty,  
• sterole.  

Najważniejszą i farmakologicznie czynną substancją jest sylimaryna, która działa ochronnie na komórki wątroby uszkodzone przez toksyny. Działa również spazmolitycznie i żółciotwórczo. Wskazaniami do stosowania ostropestu są: 

• profilaktyka i leczenie uszkodzeń wątroby,  
• zaburzenia trawienia. 

Przeczytaj również:
Ostropest – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

Karczoch zwyczajny 

Karczoch zwyczajny (Cynara scolymus L.) pochodzi z rejonów śródziemnomorskich Europy, uprawiany jest także w Ameryce Północnej. Surowcem leczniczym są liść i ziele. Związkami aktywnymi są:  

• kwasy fenolowe i ich estry (cynaryna),  
• flawonoidy,  
• laktony seskwiterpenowe,  
• triterpeny, 
• związki mineralne. 

Karczoch wykazuje działanie żółciopędne i żółciotwórcze, regenerujące na komórki miąższu wątroby, a także obniżające poziom cholesterolu. Wskazaniami do jego stosowania są: 

• osłabienie funkcji wątroby,  
• zaburzenia trawienia,  
• podwyższony poziom cholesterolu, 
• profilaktyka uszkodzeń wątroby. 

Przeczytaj również: 
Czym jest cynaryna i dlaczego warto jeść karczochy?

Kurkuma (ostryż długi) 

Ostryż długi (Curcuma longa L.) pochodzi z Indii. Jest uprawiany w wielu krajach azjatyckich, jednak jako roślina przyprawowa jest znany na całym świecie. Surowcem leczniczym jest kłącze kurkumy. Związki bioaktywne występujące w surowcu to: 

• kurkumina,  
• olejek eteryczny,  
• sole mineralne,  
• kwas ferulowy.  

Kurkumina wykazuje działanie żółciopędne, przeciwzapalne i przeciwutleniające. Kłącze kurkumy pobudza pęcherzyk żółciowy do pracy, przeciwdziałając powstawaniu kamieni żółciowych. Wskazaniami do jego stosowania są zaburzenia trawienne objawiające się uczuciem pełności i wzdęciami, co jest związane z niedostatecznym wydzielaniem żółci. 

Przeczytaj również: 
Kurkuma – właściwości i zastosowanie

Mniszek lekarski 

Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) jest gatunkiem szeroko rozpowszechnionym w Europie, cenionym także w Polsce. Spotyka się go również w Afryce i Azji. Surowcem leczniczym jest ziele zebrane wiosną przed kwitnieniem rośliny. Związki czynne występujące w surowcu to: 

• kwasy fenolowe,  
• flawonoidy,  
• kumaryny,  
• związki mineralne,  
• witaminy.  

Surowiec: 

• wzmaga wydzielanie żółci, 
• może znaleźć zastosowanie w zaburzeniach trawienia. 

Przeczytaj również: 
Mniszek lekarski – właściwości i zastosowanie

Kocanka piaskowa 

Kocanka piaskowa (Helichrysum arenarium L.) jest rośliną wieloletnią, powszechnie znaną w Polsce. Surowcem leczniczym jest kwiatostan kocanki piaskowej. Do związków biologicznie czynnych należą:  

• flawonoidy,  
• olejek eteryczny,  
• kwasy fenolowe,  
• garbniki,  
• fitosterole,  
• hydroksykumaryny,  
• hydroksymetoksykumaryny. 

Surowiec wykazuje działanie rozkurczowe na pęcherzyk i drogi żółciowe, pobudza i zwiększa wydzielanie żółci. Wskazaniami do stosowania kocanki piaskowej są: 

• stany zapalne i spastyczne wątroby oraz dróg żółciowych,  
• zaburzenia trawienne. 

Boldo 

Boldo, inaczej boldyna (Peumus boldus), jest krzewem pochodzącym z Ameryki Południowej, uprawianym głównie w Peru i Chile. Surowcem leczniczym jest liść boldo zawierający: 

• alkaloidy izochinolinowe (boldyna, izoboldyna, izokordyna),  
• olejek eteryczny,  
• flawonoidy.  

Wykazuje działanie żółciopędne, żółciotwórcze, przeciwskurczowe, a także ochronne na komórki wątroby i antyoksydacyjne. Wskazaniami do stosowania boldyny są: 

• niewydolność i marskość wątroby,  
• zaburzenia trawienia,  
• żółtaczka. 

Czarna rzodkiew 

Czarna rzodkiew (Raphanus sativus L.) jest gatunkiem pochodzącym z rejonów Morza Śródziemnego. Jest czarną odmianą rzodkwi zwyczajnej. Surowcem stosowanym w lecznictwie jest korzeń zawierający: 

• związki siarki (glukozynolaty),  
• witaminy,  
• sole mineralne,  
• fitosterole,  
• kwasy fenolowe.  

Glukozynolaty pobudzają czynność wydzielniczą wątroby, działając żółciopędnie i żółciotwórczo, ponadto polepszają trawienie. Wskazania do stosowania korzenia rzodkwi to: 

• stan zapalny wątroby,  
• problemy z wydzielaniem żółci,  
• kamica żółciowa,  
• zaburzenia trawienne. 

Dziurawiec zwyczajny

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum L.) to roślina występująca w środkowo-wschodniej Europie, Ameryce Północnej i Azji. Surowcem wykorzystywanym w lecznictwie jest ziele dziurawca. Główne związki aktywne to: 

• naftodiantrony (głównie hyperycyna i jej pochodne),  
• flawonoidy,  
• kwasy fenolowe,  
• ksantony,  
• olejek,  
• garbniki,  
• kwas GABA.  

Surowiec działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego oraz dróg żółciowych. Może znaleźć zastosowanie w: 

• stanach zapalnych wątroby, 
• zaburzeniach czynnościowych tego narządu, działając żółciopędnie i żółciotwórczo. 

Przeczytaj również: 
Dziurawiec zwyczajny – jakie ma właściwości?

Cykoria podróżnik 

Cykoria podróżnik (Cichorium intybus L.) jest rośliną pochodzącą z terenów Europy i Azji, obecnie można ją spotkać na całym świecie. Surowiec farmaceutyczny stanowi korzeń zawierający: 

• laktony seskwiterpenowe,  
• triterpeny,  
• kwasy fenolowe,  
• hydroksykumaryny,  
• flawonoidy, 
• inulinę. 

Surowiec działa pobudzająco na czynność wydzielniczą wątroby. Wskazaniem do stosowania są przewlekłe zaburzenia czynności wydzielniczej wątroby. 

Podsumowując, istnieje wiele ziół wspomagających pracę wątroby, które działają także profilaktycznie i ochronnie na ten narząd. Oczywiście powinny być one stosowane z umiarem i zawsze według ulotki dołączonej do opakowania bądź po konsultacji z lekarzem. Nieodłączonym elementem wspomagania pracy tego narządu jest również odpowiednia dieta i zdrowy styl życia.